Bàn cãi nghi hoặc “làng ung thư”

Tại kết quả lên tiếng vừa qua của Cục Điều hành không gian y tế (Bộ Y tế), tổ chức này cũng khẳng định không ghi nhận thất thường về số ca bận bịu ung thư ở “làng ung thư”.

Thông báo trong khoảng dự án: Do nguồn nước bị ô nhiễm (?)

Theo công trình “Dò xét, tìm kiếm nguồn nước thích hợp vệ sinh dịch vụ cấp nước sinh hoạt cho một số “làng ung thư” của vietnam” do Liên đoàn Quy hoạch và Dò la tài nguyên nước miền Trung - Bộ Khoáng sản và Môi trường thi hành, các nguồn nước thưởng thức, sinh hoạt tại 37 “làng ung thư” đều ô nhiễm nặng.

Tiếp xúc với chì trong công đoạn tái giễu cợt chì cũng có nguy cơ bận bịu ung thư Ảnh: Ngọc Dung

Cụ thể, dự án đã dò xét 37 làng, trải dài trên khắp các thức giấc - thành trong cả nước và cho kết quả 10 làng ung thư có nguồn nước ô nhiễm nặng nhất là: làng Thống Nhất, thị trấn Đông Lỗ, huyện Ứng Hòa và làng Lũng Vỵ, phố Đông Phương Im, thị xã Chương Mỹ, TP Hà Nội; làng Mẫn Xá, phường Văn Môn, thị xã Im Phong, tỉnh giấc Bắc Ninh; làng Thổ Vỵ, phường Tế Thắng, huyện Nông Cống, tỉnh giấc Thanh Hóa; làng Im Lão, phường Hoàng Tây, huyện Kim Bảng, tỉnh giấc Hà Nam; làng Cờ Đỏ, xã Diễn Hải, quận Diễn Châu, thức giấc Nghệ An; làng An Lộc, xã An Lộc, huyện Lộc Hà, tỉnh giấc Hà Tĩnh; làng Phước Thiện, xã Bình Hải, quận Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi; làng Xuân Vinh, phố Hoài Mỹ, thị xã Hoài Nhơn, thức giấc Bình Định; làng Mê Pu, thị trấn Mê Pu, thị xã Đức Linh, tỉnh Bình Thuận.

Theo khảo sát này, có tới 1.136 người chết trong vòng trong khoảng 5-20 năm trở lại đây do bận bịu các bệnh ung thư khác biệt, trong đó nơi có phổ quát người chết vì ung thư nhất là Thạch Khê, phố Thạch Sơn, thị xã Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ với 136 người chết trong 10 năm vì nguồn nước nhiễm chất độc hóa học. Còn ở làng chí ít cũng có 6 người chết. Tại làng Cờ Đỏ, thị trấn Diễn Hải, thị xã Diễn Châu (Nghệ An), khi dò hỏi có đến 5 người bị ung thư và 3 người trong đó đã chết.

Trước đây, đại diện dự án nghĩ là từ kết quả điều tra có thể thấy số người chết vì ung thư có can hệ đến nguồn nước bị ô nhiễm. Điểm phổ biến là nguồn nước tại những nơi này đều bị ô nhiễm nặng do nhiễm bẩn vi sinh, một vài mẫu có hàm lượng phenol, asen hoặc mangan vượt phổ thông lần tiêu chuẩn cho phép. Đây cũng chính là tác nhân gây ra những căn bệnh ung thư.

Bộ Y tế: Nước sinh hoạt nằm trong giới hạn cho phép

Tuy nhiên, phổ thông ý kiến cho rằng danh sách 10 “làng ung thư” có nguồn nước bị ô nhiễm nặng nhất mà Liên đoàn Quy hoạch và Dò hỏi khoáng sản nước miền Trung công bố là chưa đủ căn cứ kết luận. Ông Đỗ Mạnh Cường, Phó trưởng Phòng Sức khỏe không gian tập thể, Cục Điều hành môi trường (Bộ Y tế), cũng cho biết từ các lên tiếng thông tin về số liệu mắc, tử trận do ung thư của Trọng điểm Y tế ngừa các tỉnh giấc, TP: Hà Nội, Hà Nam, Bắc Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Ngãi, Bình Định và Bình Thuận và kết quả xét nghiệm chất lượng nước do Viện Sức khỏe nghề nghiệp và không gian; Viện Pasteur Nha Trang bắt đầu tại 10 làng ngờ vực nhiễm ung thư không ghi kiếm được những thất thường ở các địa phương này về tỉ lệ mắc ung thư. “Tỉ lệ bận rộn ung thư tại các làng chao đảo trong khoảng 73-169 trường phù hợp/100.000 dân, tương đương tỉ lệ tầm thường cả nước (160/100.000 dân) và thấp hơn so với tỉ lệ phổ biến của quả đât. Các loại ung thư chủ chốt gặp phải là ung thư gan, phổi, dạ dày, vòm, hầu họng, lưỡi, tử cung, máu, xương” - ông Cường nói.

Cũng theo ông Đỗ Mạnh Cường, kết quả phân tích tình hình chất lượng nước thưởng thức, sinh hoạt được lấy cơ bản trong khoảng nước giếng ở các hộ gia đình có người mắc, chết do ung thư và phân tách 24-25 tiêu chí bao gồm: clorua, sắt tổng số, mangan, nhôm, asen, xyanua, antimon, cadimi… cho thấy các mẫu nước ăn uống, sinh hoạt đều có hàm lượng chất hữu cơ, hóa chất bảo vệ thực vật và kim khí nặng nằm trong giới hạn cho phép. Một vài mẫu (22/63 mẫu) có các mục tiêu như độ đục, clorua, sắt, mangan, pecmanganat, E.Coli, coliform cao hơn tiêu chuẩn cho phép. Đương nhiên, các chất này chưa có kĩ năng gây ung thư.

Chưa thấy tỉ lệ mắc ung thư cao thất thường

“Với kết quả xét nghiệm chất lượng nước này chưa thấy có tỉ lệ bận rộn ung thư cao bất thường tại 10 làng được điều tra. Nguồn nước ăn uống, sinh hoạt của người địa phương chưa có dấu hiệu bị ô nhiễm bởi tác nhân có kĩ năng gây ung thư. Chưa có mối can dự giữa các trường phù hợp mắc ung thư và chất lượng nước của người địa phương tại các làng này” - ông Cường chắc chắn.

Can hệ đến các nhân tố nguồn nước ô nhiễm có thể tác động đến sức khỏe, ông Nguyễn Văn Sơn, Phó Viện trưởng Viện sức khỏe nghề nghiệp và không gian (Bộ Y tế), nghĩ rằng nếu người dân dùng nguồn nước bề mặt (ao, hồ, kênh) bị ô nhiễm và chưa qua xử lý cũng có thể bị các bệnh cấp và mãn tính can dự đến ô nhiễm nước như: viêm màng kết, đi tả, ung thư… Các nghiên cứu công nghệ cũng cho thấy khi dùng nước nhiễm asen để ăn uống, loài người có thể bận rộn bệnh ung thư, thường gặp gỡ là ung thư da. Dường như, asen còn gây nhiễm độc chuỗi hệ thống tuần hoàn khi uống phải nguồn nước có hàm lượng asen 0,1 mg/l. Cho nên, cần giải quyết nước nhiễm asen trước khi sử dụng cho sinh hoạt và thưởng thức. “Đương nhiên, qua điều tra thực tế tại các làng được xếp trong hàng ngũ nghi ngại là “làng ung thư”, chúng tôi kiếm được thấy người dân đều không dùng nước sông, nước ao để thưởng thức mà sử dụng hệ thống lọc hoặc dùng nước mưa. Qua xét nghiệm, chúng tôi không nhận thấy asen vượt ngưỡng cho phép” - ông Sơn thông tin.

Phổ thông nguồn cội GS-TS Nguyễn Bá Đức, Phó Chủ tịch Hội Ung thư vietnam, cho biết các tìm hiểu mới nhất cho thấy căn bệnh ung thư đang cướp đi sinh mạng của khoảng 80.000 người mỗi năm và khiến 150.000 người bận bịu mới. Duyên do dẫn tới căn bệnh này có 35% do thực phẩm chưa bình an, 30% do thuốc lá, 5%-10% do di truyền và các khởi thủy khác còn lại. Theo các chuyên gia về sức khỏe không gian, thực tiễn phân tích cho thấy độ tuổi bận rộn bệnh ung thư thường rơi vào lứa tuổi ngoài 50, trong khi hàng chục năm trước đó, tuổi thọ trung bình của người Việt thấp nên người ta ít để ý. Dường như, thăm dò tại những vùng từng được gọi là “làng ung thư” có ghi nhận nhân tố di truyền trong các mái nhà có người bận rộn căn bệnh này. Bởi vậy, những người có yếu tố nguy cơ nên được chẩn đoán và điều trị sớm. N.Dung

Xem nhiều hơn: tin tức mới