Ngô Nhân Tịnh (1761 - 1813) còn gọi là Ngô Nhân Tĩnh, Ngô Nhơn Tịnh, tên chữ là Nhữ Sơn, tiên sư cha là người Quảng Đông (Trung Quốc) sang nước Nam tới Gia Định (Trong ảnh: Tuyển mộ xây dựng tham gia năm 2004, kích thước rộng 5 m, dài 12 m. Kết cấu ngôi mộ từ ngoài tham gia trong gồm: bình phong tiền, sân tế, bệ thờ, bia tuyển mộ, nấm chiêu tập và bình phong hậu, xung quanh là lớp tường thành câu kết với trụ biểu).
Không rõ năm Ngô Nhân Tịnh ra giúp chúa Nguyễn Phúc Ánh (1762-1820), chỉ nhân thức ở trong những năm đầu dựng nghiệp và ông được lãnh chức Thị độc Viện Hàn lâm (Trong ảnh: Lư hương trước chiêu mộ và bình phong tiền).
04 tuần 6 âm lịch năm Mậu Ngọ (1798), ông làm Hữu tham tri Bộ Binh, được chúa Nguyễn Ánh cử theo thuyền buôn China sang Quảng Đông để trình quốc thư cho nhà Thanh, với mục đích phù hợp tác tiến công Tây Sơn và dò la tin tức của vua Lê Chiêu Thống. Tất nhiên khi đến Quảng Đông, ông nghe tin vua Lê đã mất nên đi về (Trong ảnh: Mặt sau bình phong tiền ngôi chiêu mộ).
Năm Canh Thân (1800), ông theo hộ giá chúa Nguyễn đi cứu viện Quy Nhơn. Năm Nhâm Tuất (1802), Nguyễn Phúc Ánh lên ngôi, lấy niên hiệu Gia Long, ông được phong làm Giáp Phó sứ theo Chánh sứ Trịnh Hoài Đức và Phó sứ Hoàng Ngọc Uẩn sang TQuốc lần hai để trình quốc thư và nộp trả ấn sách mà nhà Thanh đã phong cho nhà Tây Sơn. Đồng thời, đoàn sứ thần cũng giải theo các cướp đại dương Tề Ngôi là Mạc Quang quẻ Phù, Lương Văn Canh, Phàn Văn Tài (những cướp đại dương từng thích hợp tác với Tây Sơn) giao cho nhà Thanh. Sau khi chấm dứt sứ mạng, ông trở về cáng đáng chức phận cũ (Trong ảnh: Từ bình phong tiền tham gia mộ có khoảng sân tế đa dạng).
Năm Đinh Mão (1807), ông được sung khiến cho Chánh sứ cùng với Phó sứ Trần Công Đoàn sang Chân Lạp (Campuchia), đem sắc ấn đến thành La Bích phong Năc Chăc khiến Cao Miên quốc vương. Năm Tân Mùi (1811), Gia Long năm thứ 10, ông ra làm Hiệp Trấn tỉnh giấc Nghệ An. Cũng trong thời điểm này ông cùng Đốc Học Nghệ An là Bùi Dương Lịch soạn ra tập Nghệ An Phong Thổ Ký.
Năm Nhâm Thân (1812), ông được thăng khiến Thượng thư bộ Công kiêm Hiệp Hành Tổng Trấn tỉnh giấc Gia Định và được phong chức Tinh Viễn hầu (Trong ảnh tấm bia chiêu tập của ông từ năm 1813. Nội dung bia chiêu tập ghi: Chiêu tập của người họ Ngô, giữ chức Khâm sai, Công bộ Thượng thư, Hiệp tổng trấn thành Gia Định, thụy là Túc Gian, ban tước Tịnh Viễn hầu).
Năm Qúy Dậu (1813), ông cùng Tổng trấn thành Gia Định là Lê Văn Duyệt đem hơn 13.000 quân binh hộ tống Quốc vương Năc Chăc về nước Chân Lạp. Cùng năm này, sau khi đi hội đàm cùng Xiêm La (Thái Lan) bàn việc Chân Lạp, ông bị người cùng triều vu tội biển thủ, ăn của đút lót của Chân Lạp và Xiêm La.
Tổng trấn Lê Văn Ưng chuẩn phải dâng tấu lên vua. Vua Gia Long nói: “Việc không có bằng cớ, hãy để đó” (Trong ảnh: Bình phong hậu ghi tiểu sử của Thượng thư Ngô Văn Tịnh).
Tất nhiên, cũng từ đây, Ngô Nhân Tịnh nghĩ không lặng lòng, thường tự than rằng: “Vẽ rắn thêm chân, bạn nào khiến ta mang cái oan không đãi đằng được”.
04 tuần 10-1813, Ngô Nhân Tịnh uất ức, thảm sầu dẫn tới ốm mất không một lời trăn trối (Trong ảnh: Một nét chữ trên ngôi mộ).
Năm 1820, vua Minh Mạng truy hỏi cấp cho chiêu mộ cu li coi mộ. 04 tuần 12-1853, vua Tự Đức duyệt y lời tâu của Bộ Lễ, Công bộ Thượng thư lĩnh Gia Định thành Hiệp tổng trấn Tịnh Viễn hầu là Ngô Nhân Tịnh được thờ vào miếu Trung hưng công thần.
Ngô Nhân Tịnh còn là người nhiều năm kinh nghiệm văn chương, thích ngâm vịnh. Ông cùng với nhị người bạn thân thương là Lê Quang quẻ Định và Trịnh Hoài Đức, sáng lập "Bình Dương thi thị trấn" nổi tiếng một thời.
Sau khi mất, ông được chôn cất tại làng Chí Hòa, tổng Dương Hòa thượng, huyện Bình Dương, phủ Tân Bình, tỉnh Gia Định (nay là Ga Sài Gòn). Ngày 1-10-1936, để giải phóng mặt bằng cho việc xây đắp ga Sài Gòn, lăng chiêu mộ Ngô Nhân Tịnh phải cải mai táng di dời về làng Tân Hóa, tổng Tân Phong Trung, quận Tân Long, tỉnh giấc Gia Định (nay là đường Lũy Bán Bích, phường Hiệp Tân, huyện Tân Phú).
Năm 2004, để ghi nhớ, suy tôn bậc danh nhân này, UBND TP.HCM đã cho di dời và táng lăng tuyển mộ Ngô Nhân Tịnh tại địa điểm trong khuôn viên chùa Giác Lâm hiện thời (Trong ảnh là Chiêu mộ bà Nguyễn Thị E (1925-2007) do các con lập kế bên tuyển mộ của Ngô Văn Tịnh).
Một ngôi tuyển mộ khác xây theo kiểu đứng bên hong ngôi chiêu mộ của Thượng thư Ngô Văn Tịnh.
Đọc thêm: thoisumoingay
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét