Chuyên gia Mỹ lo Trump sẽ phá kết quả bầu cử nếu ông thua - VnExpress

Tỷ phú Trump được cho là bộc lộ tốt trong phần đầu cuộc tranh cãi. Ảnh: WSJ

"Trong mọi trường hợp, người tìm việc tổng thống không thắng cử luôn bằng lòng thua cuộc và đồng ý thích hợp tác với người thành công. Truyền thống đó có tầm quan trọng hoành tráng, việc từ chối chắc chắn rất nguy hiểm cho non sông", Phó giáo sư Dan Cassino, Đại học Fairleigh Dickinson, Mỹ, đánh giá khi mua bán với VnExpress.

Trong tranh luận trực tiếp lần thứ ba với bà Hillary Clinton, khi người dẫn chương trình hỏi ông có chấp nhận kết quả bầu cử hay không, tỷ phú Trump đã ngoằn ngoèo và không đưa ra câu tư vấn.

"Tới thời điểm đó, tôi sẽ chú ý. Những gì tôi trông thấy thật tồi tệ, truyền thông cũng tồi tệ. Họ đầu độc tâm trí của cử tri nhưng không may cho họ cử tri đã nhìn thấu phần đông", ông Trump nói.

Khi người điều phối tiếp tục thúc ép đi vào trọng điểm, tỷ phú cho hay "Đến lúc đó tôi sẽ nói... Tôi sẽ để dân chúng chờ trong bối rối".

Theo chuyên gia Cassino, tỷ phú Mỹ tới với cuộc tranh cãi cuối cùng với tâm thế phải vượt lên được thử thách gian khổ: phải giành lại được vài cử tri không nghiêng hẳn về bên nào và các thành viên đảng Cộng hòa đã quay lưng sau khi ông cáo buộc bầu cử bị điều đình và có thủ đoạn của truyền thông.

Ông Trump đã khiến cho tốt nhiệm vụ này trong 30 phút đầu tiên của cuộc tranh biện, nói về quan niệm của đảng Cộng hòa với các nhân tố như giữ vững súng và phá thai, thậm chí tiếng nói của ông còn sinh động hơn so với các chính trị gia nhiều lần bàn bạc nhân tố. 

Thế nhưng, theo ông Cassino, những ưu thế của ông Trump ở phần đầu tranh luận không có đa dạng ý nghĩa. Các tranh cãi có tầm quan trọng không chỉ vì những gì được nói ra, mà vì đoạn clip nào sẽ ồ ạt trên các báo ngày hôm sau.

"Nhì đoạn clip chúng ta có thể thấy tràn trề sau cuộc tranh cãi là khi ông Trump gọi bà Clinton là "mụ thanh nữ xấu xa" và đoạn ông chối từ cam đoan bằng lòng kết của bầu cử ví như ông thua. Phát ngôn của ông Trump sẽ làm cho ông khó khăn giành được lá phiếu của những đàn bà ở khu vực ngoại thành", Cassino đự đoán.

Kiếm được xét về không khí cuộc tranh biện giữa hai ứng viên hôm nay, Tấn sĩ Chris Haynes, Đại học New Haven, diễn đạt nó là câu chuyện có hai phần rõ rệt. Trong nửa đầu, tỷ phú Trump biểu lộ được ưu thế, tương đối tỉnh bơ và cử chỉ của ông "lên gân dần" khi nói về nhân tố người nước ngoài vào định cư tại đất nước nhà. Tới lúc tranh biện can hệ tới Tổng thống Nga Vladimir Putin và các tài liệu do Wikileaks thông báo, ông Trump trở nên tức giận, liên tiếp ngắt lời đối phương và mở đầu mất đi sự kiềm nhạo báng. Trong khi đó, trong suốt cuộc tranh cãi, cựu ngoại trưởng Clinton tỏ ra tương đối bình tĩnh, vững tiến thưởng và để mọi việc trong tầm kiểm soát. 

Tuy vậy, ông Haynes cho hay những người ủng hộ Trump vẫn sẽ yêu thích bí quyết thể hiện của ông và những người ủng hộ bà Clinton cũng thương yêu bà. 

"Trong khi người Mỹ có thể bất đồng với nhau một phương pháp kịch liệt về lựa chọn tổng thống của họ, nhưng đông đảo có thể thở phào rằng cuộc bầu cử này hồ hết sắp ngừng", Haynes nói.

Giáo sư Brian Gaines, chuyên gia tại University of Illinois, cho nhân thức ông Trump đã thể hiện tương đối tốt trong cuộc tranh luận, nhưng chưa đủ để đuổi kịp kẻ thù. Có thể tỷ phú Mỹ không bị phản đối thêm nhưng cũng không giành lại được các cử tri đã đánh mất. Trong những tuần còn lại, trước ngày bầu cử, có thể cử tri Mỹ sẽ ân cần tới các yếu tố như thương nghiệp, an toàn, nhập cư, Syria. 

Nhắc lại thời gian năm 2012, khi Tổng thống đương chức Obama trúng cử lần nhị, Phó giáo sư Cassino cho biết ông Trump khi đó đã "gây bão" trên Twitter, kêu gọi thi hành cuộc cách mạng hủy hoại kết quả bầu cử. Tỷ phú bức xúc rất khốc liệt trước sự thất bại của người tìm việc đảng Cộng hoà khi đó là Mitt Romney, thậm chí kêu gọi người dân biểu tình ở Washington.

"Tôi không biết bức xúc của ông Trump sẽ thế nào giả dụ ông thua cuộc. Giả dụ một ứng viên tổng thống nói với người ủng hộ bản thân rằng không ưng ý kết quả bầu cử, hoặc tân tổng thống không hợp lí, có thể dẫn tới những trắc trở chính trị, thậm chí là bạo lực", Cassino giãi tỏ lo sợ.

Việt Anh

Tham khảo thêm: tin tổng hợp